Covernummers = Volwaardige Muziekstroming (e=m.c2)

De titel van dit stuk omvat de volgende stelling: het verschijnsel van het coveren van nummers binnen hetzelfde muziekgenre (dat wil zeggen: jazz artiest covert jazznummer, country artiest covert countrynummer enz) door professionele artiesten uit dezelfde landelijke scene is een graadmeter voor de volwaardigheid van de muziekstroming. Naar aanleiding van de op het eerste gezicht merkwaardige vergelijking in de titel en de daarin vervatte stelling, onderzoek ik of Hip Hop in Nederland als een volwaardige muziekstroming te zien is.

Het verschijnsel van het coveren van nummers is het ultieme eerbetoon aan de oorspronkelijke schrijver/uitvoerder van een bepaald muziekstuk. Hierbij plaats ik de kanttekening dat het wel op een respectvolle manier dient te gebeuren om de cover als eerbetoon te kunnen bestempelen. Om je een idee te geven van wat ik als respectvol beschouw, noem ik een Weird Al Yankovich die Beat it van Michael Jackson covert. Alhoewel het een parodie is, zie je aan de clip en is aan de muziek te horen dat Weird Al heel wat uurtjes heeft gestoken in het bestuderen van het origineel om het uiteindelijke resultaat te bereiken. Als een artiest een muzieknummer niet de moeite waard vindt, zal hij/zij nooit zoveel tijd steken in het coveren van het nummer.

Indien er regelmatig covers opgenomen worden door mede-artiesten uit hetzelfde genre, geeft dit aan dat er een hoge mate van waardering voor elkaars creativiteit is. De mate van waardering voor mede-artiesten is weer een graadmeter om vast te stellen in hoeverre de scene zichzelf als (vol)waardig beoordeelt.

Het verschijnsel der covernummers is ook te vinden in het Nederlandse muzieklandschap. Nummers van Andre Hazes en Willeke Alberti zijn bijvoorbeeld gecoverd door verschillende vertolkers van het levenslied. In jazzmuziek noem ik saxofonist Piet Noordijk met zijn eerbetoon aan de composities van fluitist/pianist Rogier van Otterloo. Verder zijn de composities van gitarist Jesse van Ruller vertolkt door verschillende Nederlandse jazz artiesten. In de categorie rock is Golden Earring’s Radar Love gecoverd door Di-rect (naast natuurlijk talloze covers door buitenlandse artiesten, maar dat terzijde). Damaru’s en Jan Smit’s Mi Rowsu is vertolkt door Rudy Mckay (3FM dj) om een voorbeeld uit het popgenre te noemen. Tot slot heeft Derenzo op r&b vlak het nummer Elke Stap Die Je Neemt van Lloyd de Meza en het nummer Samen Is Sterker Dan 1 van Brace gecoverd.

Met de vaststelling dat covers, in de zin van dit stuk, ook binnen de Nederlandse muziekscene geen uitzondering zijn, is het vreemd dat er in de Nederlandse Hip Hop scene geen eerbetonen in de vorm van covers voor en door artiesten uit diezelfde scene voorkomen.

Een verklaring kan gelegen zijn in de opmerking van Lange Frans tijdens een interview van Puna waarin hij het verschil in mentaliteit beschrijft tussen het circuit van volkszangers – een scene waarin het coveren van andermans nummers de normaalste zaak van de wereld is - en de Hip Hop scene waarin het not done is om op te treden met andermans nummers. Zijn betoog komt erop neer dat dit namelijk niet zou kunnen in de Hip Hop cultuur die gebouwd is op originaliteit en waarin niet-originaliteit als doodzonde beschouwd wordt. Dat deze gedachte meer speelt in de Nederlandse Hip Hop scene blijkt uit verschillende verhitte discussies die ik zo nu en dan met mede Hip Hop liefhebbers voer.

Vergeten wordt echter dat in de Hip Hop scene van onze Amerikaanse broeders en zusters het wel degelijk voorkomt dat er Hip Hop tracks gecoverd worden door Hip Hop artiesten. Denk bijvoorbeeld aan Snoop Dogg’s vertolking van de track La Di Da Di oorspronkelijk geschreven door Slick Rick of de geniale live uitvoering van De la Soul’s track The Stakes Is High door Mos Def die ruim 8 minuten duurt! Verder noem ik de artiest Rell die in het nummer Real Love de begeleiding van het nummer Electric Relaxation van A Tribe Called Quest gebruikt. Rell is weliswaar een r&b artiest maar op het nummer verschijnen Kanye West en Consequence die beiden een heerlijke hommage brengen aan de flows van Phife Dawg en Q-Tip zoals die op het origineel te horen zijn. Tot slot nog als voorbeelden I need drugs van Necro dat natuurlijk een bewerking van LL Cool J’s I need love is en de remake van het nummer Rappers Delite door Def Squad.

Deze covertracks zijn goede voorbeelden van welgemeende eerbetonen. Er is geen sprake van kloongedrag - welk gedrag inderdaad niet bij de beginselen van Hip Hop past – maar van creatieve bewerkingen met de eigenzinnigheid die bij de artiesten hoort, waardoor de covers hun eigen leven gaan leiden (Necro’s nummer vind ik twijfelachtig maar oordeel voor jezelf zou ik zeggen).

Een ander argument waarin de verklaring voor het ontbreken van covers gezocht wordt, is dat de Nederlandse Hip Hop scene simpelweg nog niet lang genoeg bestaat en hierdoor te weinig impact heeft gemaakt om tot covers te doen inspireren, in tegenstelling tot de Amerikaanse Hip Hop scene of de andere muziekstijlen in Nederland. Alhoewel dit argument wat meer hout snijdt dan het originaliteitssyndroom zoals hiervoor beschreven, is het geen allesverklarende reden voor het gemis aan covers in het Nederlandse Hip Hop landschap. De Nederlandse r&b scene is namelijk even jong, zo niet jonger dan de Hip Hop scene en toch zie je daar meer activiteit op het gebied van covers zoals bedoeld in dit artikel. Het ironische is dat de r&b scene in Nederland minder levendig is dan de Hip Hop scene (hoeveel jaarlijkse r&b festivals met alleen Nederlandse artiesten kan je opnoemen of hoeveel tours met r&b artiesten zijn er geweest ?) maar de r&b artiesten toch meer waardering voor de artistieke prestaties van hun mede-artiesten hebben.

Het gegeven dat het in Nederland tot op heden nog niet voorgekomen is dat een Hip Hop artiest een track van een landgenoot - tevens Hip Hop artiest - covert, vertelt mij dat Hip Hop tracks en MC’s van Nederlandse bodem, door de Hip Hop scene zelf, nog niet zodanig gerespecteerd worden dat dit tot gevolg heeft dat er waardering in de vorm van covertracks wordt getoond.

Gezien het voorgaande ben ik van mening dat Nederlandse Hip Hop als muziekstroming nog geen volwaardige plaats tussen de andere muziekstromingen inneemt. De wil tot coveren ontstaat namelijk doordat een artiest boven zijn ego uitstijgt en een creatie van een mede-artiest puur op de kunstzinnige waarde beoordeelt. Op het moment dat hiervan sprake is, gaat een creatie haar eigen leven leiden. Het gaat niet meer om muziek als slechts entertainment maar muziek als kunstvorm. Dit verschijnsel wordt beschreven door de in de titel gebruikte wiskundige vergelijking E=M^.C². De E staat voor de Energie (vibe/sfeer) die ontstaat als artiesten binnen een bepaald Muziekgenre overgaan tot het Coveren van elkaars nummer. Bij een volwaardige muziekstroming heerst er een vibe waarin er dusdanig respect voor de creaties van mede-artiesten is dat het onmogelijk is dat er geen covertracks ontstaan.


AlterEgo